Stikstof
In de vergadering van Provinciale Staten deze week terecht aandacht voor het tumult dat is ontstaan rond de stikstofplannen.
Joris Thijssen verwoordde het in de Tweede Kamer kernachtig: ‘Het positieve nieuws is dat we eindelijk een minister hebben die klip en klaar stelt dat we de natuur moeten gaan beschermen en dat de stikstofvervuiling in 2030 gehalveerd moet zijn. Dat is meer dan belangrijk. Het is de natuur die ons drinkwater zuivert, onze lucht schoonmaakt, ons voedsel bestuift, waar een mens tot rust kan komen. En ook als je geen natuurliefhebber bent, is het doorbreken van de impasse belangrijk, ons land zit op slot. Woningbouwprojecten kunnen niet doorgaan. En ook bedrijven die een duurzame economie met groene banen willen creëren, krijgen geen vergunning’
Het negatieve nieuws is dat de nadruk bij de presentatie te eenzijdig op de boeren is komen te liggen, waarbij je zeker als je naar onze provincie kijkt er terecht ook naar bedrijven als Tata en Schiphol gekeken wordt. Ook is er een beeld is ontstaan alsof de provincie nog met het aanpak van de stikstofproblematiek moeten beginnen.
Dat laatste klopt niet. Wij hebben in onze provincie per gebied al doelen vastgesteld, en er wordt al gewerkt aan een gebiedsgerichte aanpak om samen met alle betrokkenen tot een plan te komen hoe deze doelen te realiseren. Belangrijkste vraag voor nu is dan ook of de doelen die we provinciaal hebben vastgesteld overeenkomen met dat wat het rijk van ons verwacht, of dat we onze doelen moeten bijstellen. Daar wil de PvdA fractie graag zo snel mogelijk duidelijkheid over.
Ook vinden we het belangrijk dat duidelijker wordt aangegeven wat er vanuit Noord Holland allemaal al gebeurt om er voor te zorgen dat ook de industrie haar bijdrage levert, want het gegeven dat iedere sector evenredig bijdraagt aan de oplossing van dit probleem is nu juist de basis onder ons provinciale beleid.
Maken we ons als PvdA dan geen zorgen? Toch wel. Het is zeker in deze roerige tijden belangrijk dat we met elkaar in gesprek blijven, maar alleen met praten bereik je nog geen resultaten. Laat ons nu maar gewoon rustig ons werk doen dan komt het wel goed, zegt de gedeputeerde keer op keer tegen de staten als er bezorgd wordt gevraagd hoe het er mee staat. Dat vertrouwen geven we het college graag, maar daarmee wordt de lat voor de gebiedsgerichte aanpak wel hoog gelegd. Als je voor het realiseren van een groot aantal doelen al je kaarten zet op het samen maken van gebiedsplannen, dan loop je het risico dat het hele beleid als een kaartenhuis in elkaar dondert op het moment dat deze plannen niet of onvoldoende van de grond komen.
Daarom hebben we de gedeputeerde gevraagd ons goed en liefst via tussenrapportages mee te nemen zodat we met elkaar de vinger aan de pols kunnen houden.
De week van Gert-Jan 20-06-2022
Bodemdaling
We spreken deze week in de commissie NLG over het concept van de Veenweide strategie. Dat klinkt direct al weer ingewikkeld, maar het gaat het over de vraag hoe we de bodemdaling in de veenweide gebieden in onze provincie tegen kunnen gaan. Veengrond bestaat uit halfverteerde plantenresten. Die zijn gedurende duizenden jaren onder water terechtgekomen. De afbraak (verrotting) van planten- en dierenresten valt daardoor nagenoeg stil. Als het water verdwijnt omdat we de waterstand kunstmatig laag houden ten behoeve van de boeren die werkzaam zijn in het gebied, verdroogt het veen. Hierdoor komen broeikasgassen (vooral CO2) vrij. Door klimaatverandering zal die CO2-uitstoot uit het veen ook nog eens flink gaan toenemen, mogelijk zelfs met 70 procent deze eeuw. Los daarvan, we kunnen in de toekomst de gevolgen van bodemdaling niet kunstmatig blijven opvangen, er zal echt iets moeten gebeuren. Het plan dat nu voorligt is wat de PvdA betreft niet concreet genoeg. Praten, experimenteren en ‘processen van onderop’ zijn goed en noodzakelijk, maar het moet wel helder zijn wanneer waar welke doelen moeten zijn bereikt.
De week van Gert-Jan 08-06-2022
Karavaan
Afgelopen vrijdag, de zon schijnt, we verzamelen bij de gymzaal van Schermerhorn voor maar liefst drie voorstellingen in het kader van De Karavaan, een theaterfestival op locatie in de regio groot Alkmaar. Nou ja, eigenlijk zijn het door corona uitgestelde voorstellingen van de winterkaravaan, een talentontwikkelingsproject voor jonge theatermakers, maar dat uitstellen naar de zomer heeft ook zo zijn voordelen: in de stralende zon lopen we in optocht van de ene naar de andere voorstelling, na afloop wordt er aan lange tafels een maaltijd geserveerd in de grote kerk. Binnen de kortste keren zijn we met onze tafelgenoten in gesprek alsof we ze al jaren kennen. Wat is het hier mooi, wat waren de voorstellingen leuk, en wat doe je eigenlijk in het dagelijks leven? Op de tafels vlaggetjes van de provincie Noord-Holland, terechte sponsor van het evenement. Wat is het leuk en belangrijk, samen dingen organiseren, mensen bij elkaar brengen. Vroeger beperkte het festival zich niet tot de regio Alkmaar maar trok de Karavaan de hele provincie rond. In deze tijd waarin alles minder lijkt te worden mogen er van dit soort activiteiten wel weer wat meer.
De week van Gert-Jan 30-05-2022
Afgelopen Statenvergadering stond onder andere het verzoek tot het mogen houden van een referendum over de omgevingsverordeningen op de agenda. Best een lastig onderwerp.
Als PvdA vinden we het belangrijk dat inwoners op een goede manier betrokken worden bij de besluiten die we in de provincie nemen. Op welke manier en op welk moment dit het beste kan wordt per onderwerp bekeken, en in de werkgroep burgerparticipatie denken we op dit moment met elkaar door hoe dit nog beter kan.
In feite ging het de verzoekers erom de geldende bovenwettelijke afstandsnorm voor windmolens op land te handhaven. Zij prefereren deze norm boven maatwerk op basis van geluidsnormen zoals nu vastgelegd in de voorliggende verordeningen. Onze fractie is na een zorgvuldige afweging tot de conclusie gekomen dat er een dringend provinciaal belang is om niet in te gaan op de referendumverzoeken omdat deze onmiskenbaar van invloed zullen zijn op de uitvoering van de RESsen 1.0. Deze RESsen hebben we in PS vorige zomer na een uitvoerig totstandkomingsproces, met vele insprekers, vastgesteld. Aan deze RESsen ligt ook complexe besluitvorming van de Noord-Hollandse gemeenten en andere participanten ten grondslag. Gemeenten en initiatiefnemers hebben dringend behoefte aan duidelijkheid, anders wordt er niet geïnvesteerd en belanden plannen die we hard nodig hebben om onze klimaatdoelstellingen te behalen in de kast.
De tegenstelling tussen mensen die zich zorgen maken over de komst van windmolens en de mensen die zo snel mogelijk willen doorpakken als het gaat om de energietransitie is volgens ons overigens niet zo groot als deze soms lijkt. Want over de doelen die we binnen en buiten het provinciehuis met elkaar willen bereiken zijn de meeste mensen het wel eens. De noodzaak van de energietransitie wordt door (bijna) iedereen onderschreven. Er ligt een grote, dringende en complexe opgave, vanuit het klimaatakkoord van Parijs, die gehaald moet worden. Deze opgave is er met de stijgende gasprijzen, het recente IPCC-rapport, de noodzaak om niet langer afhankelijk te zijn van Russisch gas bepaalt niet kleiner op geworden.
Maar ook over het feit dat deze transitie de gezondheid van mensen niet in gevaar mag brengen zijn we het eens. Zorgen m.b.t. gezondheidsschade die mogelijk kan optreden bij Wind op land nemen wij zeer serieus. Daarom hebben we gepleit voor een verplichte milieu effect rapportage (MER), aangevuld met een gezondheids effect screening (GES). Wat de PvdA betreft weegt het zorgvuldig en verantwoord omgaan met de gezondheid van omwonenden zwaar en moet dit belang daarom beter worden geborgd.
Er gaat geen dag voorbij of er duikt ergens een rapport of studie op waaruit blijkt dat als het om klimaat en energie gaat het allang geen vijf voor twaalf meer is, maar op z’n minst vijf over twaalf. Wij zullen in de uitwerking plannen die langskomen te allen tijden blijven toetsen op effecten m.b.t. gezondheid en leefbaarheid, zoals we er ons ook sterk voor zullen blijven maken dat iedereen mee kan komen met de energietransitie. Maar als we ons zelf en onze kinderen serieus nemen moeten we wel verder!
De week van Gert-Jan 13-04-2022
Tata
Een brief waarin Gedeputeerde Staten op verzoek van PS uiteen zette hoe we zoveel mogelijk tempo kunnen maken met het vergunningtraject voor Tata om een nieuwe, groene, gezondere staalfabriek neer te zetten heeft voor de nodige ophef gezorgd. Begrijpelijk. Want we willen met z’n allen natuurlijk zo snel mogelijk een nieuwe, groene en schone fabriek, maar het proces daarnaartoe moet wel zorgvuldig worden doorlopen. Eerst moet exact helder zijn wat en onder welke strikte voorwaarden er gebouwd kan worden, pas als we dat weten en goed hebben vastgelegd komt de vraag op tafel hoe dit vervolgens zo snel mogelijk kan worden gerealiseerd. Belangrijk hierbij is dat nu ook Tata eindelijk eens concreet wordt en over de brug komt. Tata vraagt aan de provincie medewerking om het vergunningtraject richting ‘groen staal’ zo snel mogelijk te laten verlopen. Tata vraagt miljarden aan het rijk omdat ze de omslag naar ‘groen staal’ niet zelf willen/kunnen financieren, ondanks het feit dat er geen cent belasting wordt betaald en ondertussen wel winst wordt gerealiseerd. Maar wat we ondertussen van Tata kunnen verwachten, wanneer de schadelijke fabrieken dan echt gesloten worden, dat blijft vaag en onduidelijk. Zo werkt het natuurlijk niet, de provincie is geen gekke Henkie.
De week van Gert-Jan 06-04-2022
Snel bouwen, maar niet overal
Vorige week besliste de Raad van State dat de vestiging van een Aldi en de bouw van 36 woningen aan de Bergerweg in Bergen terecht door de Provincie wordt afgewezen. De provincie is van mening dat de supermarkt en 36 woningen in landelijk gebied worden gebouwd en acht dat in strijd met de provinciale regelgeving; het gaat om Bijzonder Provinciaal Landschap. ‘Hoe kan dit nu, we moeten toch zo snel mogelijk huizen bouwen’, kreeg ik naar aanleiding van de deze beslissing te horen. ‘Dat wil de provincie toch ook?’ Zeker, de provincie is niet voor niets druk aan de slag met een masterplan wonen en de regels m.b.t. bouwen in het buitengebied zijn al flink ruimer geworden dan ze waren. Maar dat neemt niet weg dat de provincie ook hoeder is van ons landschap, landschap waar we allemaal van houden en dat al van alle kanten onder druk staat. De meeste mensen die ik er over vertel zijn het hier overigens van harte mee eens, ‘natuurlijk, we moeten ons landschap beschermen, maar voor die twee, drie bouwplannen in onze gemeente kan de provincie toch wel een uitzondering maken?’ Tel al die uitzonderingen bij elkaar op en probeer dan eens voor te stellen hoe onze provincie er over tien, vijftien jaar uitziet. Er zijn in onze provincie gelukkig genoeg plekken waar we wel kunnen bouwen. En moeten bouwen. Dan helpt het wel als je huizen op die plekken plant waarvan je weet dat je er ook mag bouwen en waar de schep dus snel de grond in kan.
De week van Gert-Jan 24-03-2022
Statenlid in beeld: Gert-Jan Leerink (PvdA)
Voor de volksvertegenwoordigers van Noord-Holland komen de Provinciale Statenverkiezingen van maart 2023 in zicht. Aanleiding genoeg voor nieuwe vragen aan de Statenleden over hun ervaringen, resultaten en ambities. Deze keer aan Gert-Jan Leerink van de Partij van de Arbeid.
Wat vond je het spannendste debat in deze periode?
Vorig jaar ben ik fractievoorzitter geworden en dan mag je ook de Algemene Beschouwingen doen. Dat was een leuk debat waar ik met veel plezier op terugkijk. Vaak hebben we het over deelonderwerpen die voor een buitenstaander technisch zijn. De Algemene Beschouwingen geven je de gelegenheid om context mee te geven. Je kan dan een wat groter verhaal vertellen, over hoe jouw partij en fractie erin staan. Dat hoort er wel bij, anders hebben mensen geen idee waarom je als partij of als Provinciale Staten bepaalde dingen doet. Het is goed dat we soms op concrete dingen inzoomen, maar het is ook mooi als we uitzoomen en het grotere plaatje kunnen neerzetten.
Op welk resultaat, welke motie of amendement ben je trots?
Bij Tata Steel komt veel samen en het is complex. Toch hebben we in een periode van 2 tot 3 jaar een omslag in het denken bereikt. Ook in Den Haag hebben we Tata op de kaart gezet. Tata kan alleen bestaan als het een gezond en groen bedrijf is. 3 jaar terug werd het economisch belang van Tata nog bovenaan gezet. Maar bij het herstellen van de balans van werk aan de ene kant en gezondheid aan de andere, is echt iets in beweging gekomen. Dat ik er trots op ben is misschien niet het goede woord want we hebben dat met elkaar weten te bereiken en ook de bewoners hebben daar veel aan gedaan.
Welke persoon, politicus of collega Statenlid heeft jou sterk beïnvloed of geïnspireerd?
Binnen Provinciale Staten bewonder ik Michel Klein om zijn degelijkheid en ik bewonder de Partij voor de Dieren voor hun fanatisme. Ik ben het niet altijd met ze eens, maar ik hou er wel van als je ergens voor de volle 100% voor gaat.
Als je 1 ding direct zou mogen veranderen, wat zou dat zijn?
Ik zou het fijn vinden als we af en toe iets meer tempo maken of onderwerpen meer toegankelijk maken. De molens draaien soms tergend traag bij de provincie. De onderwerpen zijn complex, maar het is voor inwoners lastig als trajecten soms 3, 4, 5 jaar duren. Je moet wel bezig blijven met het vertalen van wat er bij de provincie gebeurt naar wat dat concreet voor mensen betekent.
Welke schrijver, serie, podcast, afspeellijst of muziek wil je iedereen aanraden?
Mag ik ook een film noemen? Ik ben net naar ‘Silence of the Tides’ geweest, een film over de relatie tussen de mens en de natuur in het Waddengebied. Ik kom daar graag en veel en zit ook in het bestuur in het Waddenfonds. De film laat zien dat er in de Wadden enorm veel gebeurt: het landschap verandert en het water stijgt. We moeten er goed over nadenken hoe we het gebied overeind houden want het is enorm kwetsbaar.
De week van Gert-Jan 17-03-2022
Masterplan Bomen
In de commissie NLG spraken we maandag over de ‘bossen strategie’. Bomen zijn niet alleen mooi maar bovenal goed voor het klimaat, daarom wil het rijk de komende jaren over heel Nederland 10% meer bos realiseren. Met de provincies worden afspraken gemaakt hoe dit doel te bereiken. Nu leent niet iedere provincie zich even goed voor het planten van nieuwe bossen. Daar waar bijvoorbeeld in Gelderland bossen nu al het aanzien van het landschap bepalen, koesteren we in Noord-Holland juist het open landschap en onze weidevogels. Maar toch. Noord-Holland heeft nu 13.000 hectare bos. Als we als Noord-Holland onze bijdrage van 10% leveren zou dit 1300 hectare nieuw bos betekenen. Het plan dat GS u heeft gepresenteerd komt niet verder dan 140 hectare, dat is zelfs voor een provincie als Noord-Holland wel heel erg weinig. Dat moet toch ook anders kunnen. De komende jaren moeten er een miljoen huizen worden bijgebouwd. De mensen die daar in gaan wonen moeten ook kunnen recreëren, bij goed wonen hoort ook dat je van groen kunt genieten. Er zullen daarom nieuwe ‘Amsterdamse Bossen’ moeten worden aangelegd. Bij het ‘masterplan wonen’ waar door de provincie hard aan wordt gewerkt, hoort wat de PvdA betreft kortom een ‘masterplan bomen’. De komende tijd gaan we uitwerken hoe dit er wat ons betreft uit zou kunnen zien.
De week van Gert-Jan 07-03-2022
Op pad
Zaterdag waren we met onze provinciale ploeg op pad. Samen met de PvdA Hollands Kroon flyerden we in Anna-Pawlowna en Hippolytushoef, in Warmenhuizen hielpen we de PvdA Schagen met het opruimen van zwerfvuil, en in Castricum liet de lokale PvdA afdeling ons zien wat we heel concreet kunnen doen om huizen te verduurzamen en hoe mensen die op hun eigen dak geen zonnepanelen -meer- kwijt kunnen, kunnen investeren in zonnepanelen op bedrijfsdaken. Leuke en leerzame dag. Waarom zou je je als statenfractie met de gemeenteraadsverkiezingen bemoeien, was een terugkerende vraag. Omdat bij het oplossen van problemen en het benutten van kansen links en of rechtsom bijna altijd meerdere bestuurslagen nodig zijn. De Provincie speelt zonder het rijk en gemeenten weinig klaar, en omgekeerd is het al net zo lastig. Problemen en dromen trekken zich weinig aan van gemeente of provinciegrenzen. Zonder een sterke PvdA in alle Noord-Hollandse gemeenten krijgen we simpelweg minder voor elkaar. Wordt onze provincie minder leefbaar en komen meer mensen in de knel. Goede reden om er ook volgende week zaterdag weer op uit te trekken, dan doen we Aalsmeer, Diemen en Zaanstad aan. Maar natuurlijk ook omdat het gewoon hartstikke leuk is.
De week van Gert-Jan 01-03-2022
Participatie
In augustus mocht ik Lars Voskuil niet alleen opvolgen als fractievoorzitter maar ook als voorzitter van de Statenwerkgroep burgerparticipatie. Goed om met mensen van binnen en buiten de provincie na te denken over de vraag hoe je inwoners van Noord-Holland zo goed mogelijk bij het werk van de provincie betrekt. De werkgroep die vorige week weer bij elkaar kwam is hard aan het werk, en op de uitkomsten kan ik natuurlijk niet vooruitlopen, maar wat goed en zinvol is om hierover na te denken. Want we zullen wel stappen moeten zetten. De provincie is voor veel mensen een ver van mijn bed show. Wat er in de gemeenteraad gebeurt houd je misschien nog wel een beetje in de gaten, maar de provincie…. Als er sprake is van participatietrajecten zijn het vaak dan ook alleen vertegenwoordigers van lokale overheden, het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven die hun weg naar de provinciale vergadertafels weten te vinden. Tot de dag dat een plan daadwerkelijk de achtertuin van mensen raakt. En vroeg of laat raakt provinciale politiek iedereen, of het nu gaat om de energietransitie, ruimtelijke ordening (Wat doen we waar?), of de staat van onze natuur. Meepraten kun je daarom niet alleen overlaten aan ‘beroepspraters’. Maar hoe je participatie dan wel op een goede manier organiseert is nog best een puzzel. Dus mocht je suggesties hebben dan houd ik mij aanbevolen.
De week van Gert-Jan 14-02-2022
Wadden
Praat samen met Rien Cardol in Den Helder bij met Gerben Huisman, directeur van het Waddenfonds. Samen met Rien vertegenwoordig ik de Provincie Noord-Holland in het algemeen bestuur van het Waddenfonds. Het Waddenfonds is een gemeenschappelijke regeling van de Waddenprovincies Noord-Holland, Fryslân en Groningen. Het fonds investeert in initiatieven en projecten die de ecologie en duurzame economische ontwikkeling van het Waddengebied versterken. Ik kom van kinds af aan graag en veel op de wadden, dus zie het als een buitenkans een poosje mee te mogen denken over het behoud en de toekomst van dit gebied. Dat is nog niet altijd eenvoudig. Het Waddengebied is een geheel en loopt van de kust van Noord-Holland tot aan de Deense kust. Het aantal overheden -landen, provincies, gemeenten- en instanties die iets over de Wadden te zeggen hebben lijkt daarentegen oneindig. Ook de belangen lopen uiteen. Het Waddengebied is bovenal een uniek natuurgebied dat ten koste van alles beschermd moet worden, maar het is ook een gebied waarin mensen wonen, leven, een boterham moeten kunnen verdienen. En toch. Hoe ingewikkeld het ook is, en hoeveel er ook valt aan te merken op de manier waarop er bestuurlijk met de Wadden wordt omgaan, ik hoor en zie bij alle mensen die ik tegenkom in de Waddenwereld een enorme betrokkenheid bij dit gebied. Vraag even door en iedereen heeft in zijn geheugen wel een pracht van een foto paraat; toen, op dat eiland, op die boot, langs die dijk… Ik vind dat niet alleen mooi, maar ook hoopgevend.
De week van Gert-Jan 07-02-2022
Landschap
Het landschap is misschien wel de belangrijkste reden waarom ik statenlid wilde worden. Ik wandel graag, reis veel met de trein, en dan is er altijd het landschap, dat stukje bos, die uitgestrekte polders, de duinen in de verte dat maakt dat ik mij thuis voel. Maar dat landschap verandert als een gek. Om die reden is het belangrijk dat we ons waardevol landschap beschermen. Dus is het goed dat we maandag tijdens de Statenvergadering de datacenter strategie hebben vastgesteld. Want oké, datacentra zijn nodig, maar willen we die lelijke dozen wel overal en moeten ze dan echt zo lelijk? Niet dat met zo’n strategie alles direct tot achter de komma geregeld is, maar het is voor bedrijven als Google of Facebook vanaf nu niet meer mogelijk zomaar overal in onze provincie grond op te kopen en neer te strijken. Dat landschap ook in positieve zin kan veranderen zag ik vrijdag toen ik samen met Aukelien en de PvdA Schagen op bezoek was bij de biologische varkensboerderij van de familie Wennekers. Door het aanleggen van nieuwe ‘plas dras’ gebieden in het ‘Schagerwad’ zijn hier niet alleen ideale varkenspoelen ontstaan, maar is het ook een prachtplek geworden waar grutto’s in grote getale komen broeden en zelfs de roerdomp weer is gesignaleerd. Dat het landschap verandert is van alle tijden. Dat hoeft helemaal niet erg te zijn, zolang het er maar mooier op wordt.
