“Ik denk dat je nooit ambitieus genoeg bent, als er meer kan moet je meer duurzame energie neerzetten”(Jong RES)
De druk op de ruimte in Noord-Holland is groot. De komende jaren zullen er vele nieuwe woningen moeten worden gebouwd. Daarnaast willen we ruimte maken voor de natuur en zorgen dat het landschap zoveel mogelijk behouden wordt voor toekomstige generaties. Met de oplevering van de RES 1.0 komt daar een nieuwe uitdaging bij: hoe passen we zonneparken en windmolens in het landschap, zonder daarmee bijzonder Noord-Hollands landschap te schaden. Aangezien de ruimte beperkt is, is het belangrijk om na te denken over hoe we hier op een goede manier mee om willen gaan. Daarom organiseerde de Statenfractie PvdA Noord-Holland op dinsdagmiddag 11 mei een digitaal symposium om te praten over de RES en de inpassing ervan in het landschap.
En wat was het een geslaagde middag! Met 99 deelnemers was onze Webinar een daverend succes. Verschillende sprekers gaven ons een inkijkje in het landschap van de toekomst en de uitdagingen die dit met zich mee brengt.
Rienk Kuiper van het Planbureau voor de leefomgeving beet het spits af en nam ons mee in het ‘grotere plaatje’. Hij maakte ons wegwijs in alle recente ontwikkelingen omtrent ruimtegebruik en benadrukte hoe belangrijk het is om een integrale verstedelijkingsvisie na te streven. Coördinatie tussen de Rijksoverheid, Gemeente, Provincie en inwoners is van essentieel belang voor efficiënt ruimtegebruik. Het is belangrijk om voor elke plek te bepalen: waar hebben we deze plek voor nodig? In de RES 1.0 is volgens hem gelukkig goed rekening gehouden met elk ruimtetype en is er stilgestaan bij bijvoorbeeld de vraag of het handig is om op een plek wel of niet zonnepanelen te plaatsen.
Na dit ‘grotere plaatje’ kwam de volgende generatie aan het woord: de Jongeren. Hoe kijken zij eigenlijk naar de energietransitie? Vertegenwoordigers van Jong RES vertelden ons dat recente onderzoeken uitwijzen dat jongeren veel ambitieuzer tegen de energietransitie aankijken, dan ouderen. Zij voelen de urgentie en zijn daardoor uitermate oplossingsgericht. Ze zijn voorstanders van meervoudig ruimtegebruik en denken dat hier nog veel winst op te behalen valt. Ze hopen dat in de toekomst jongeren meer bij onderwerpen zoals de RES betrokken worden, omdat jongeren vaak met een frisse blik tegen hedendaagse problemen aankijken.
Om een beter idee te krijgen over hoe de duurzaamheidssector met de RES aan de slag gaat, sprak Olof van der Gaag (directeur NVDE) ons bij over hoe klimaatdoelstellingen in de praktijk worden gerealiseerd. Hij stelde dat het uitvoeren van de RES balanceren is tussen ruimte gebruik, maatschappelijk draagvlak, kwantiteit (hoeveelheid duurzame energie) en systeem-efficiëntie (betaalbaarheid en efficiëntie). Ook nam hij ons mee in de gedragscodes van de zon-, wind- en geothermie sector, die ideeën bevatten over hoe projecten tot stand moeten komen en over hoe het gesprek aangegaan moet worden met omwonenden (zie onderaan).
De duurzaamheidssector kan natuurlijk niet in haar eentje zorgen dat de klimaatdoelen worden gehaald. Hiervoor is ook hulp vanuit de politiek nodig. Ferd Crone, Eerste Kamerlid voor de PvdA, nam ons mee in de vraag hoe de politiek dit proces in goede banen kan leiden. Ferd besprak het belang van een integrale aanpak van deze opgave: isolatie van woningen, energiebesparing, inpassing van de energieprojecten in de ruimte, meervoudig ruimtegebruik, opbrengsten van de projecten delen. Daarnaast wees hij op het belang van goede participatie. Het creëren van maatschappelijk draagvlak voor projecten kost tijd, maar dat win je aan het einde terug. Van het begin af aan de omgeving betrekken bij een project, liefst in coöperatieve vormen. Daarvan heeft Ferd goede voorbeelden gezien. In een plan dat hij in Tweede en Eerste Kamer wil inbrengen, komt dit terug. Ferd constateerde dat er geen makkelijke oplossingen zijn om de klimaatdoelen te halen, maar hij denkt dat we er met deze aandachtspunten wel komen.
Annette de Vries gaf aan dat de PvdA-fractie NH, gegeven de klimaatdoelen, streeft naar een goede landschappelijke inpassing van de energietransitie en met een plan hiervoor zal komen richting Provinciale Staten. Annette pleitte ook voor een integrale aanpak van de opgaven waar de provincie Noord-Holland voor staat: duurzame energie opwekking, de woonopgave, goede landschappelijke inpassing en betaalbaarheid. Ook wees ze op de noodzaak van een rechtvaardige energietransitie wat betreft de lusten en de lasten en laagdrempeligheid van RES-projecten. Maar een rechtvaardige energietransitie houdt ook in dat niet alleen geluisterd wordt naar de stem die het luidst roept. Annette riep tot slot op samen de stap te zetten richting klimaatneutraal in 2050.
Wij willen alle sprekers en aanwezigen bedanken voor hun presentaties, vragen en discussie. Wij hopen snel weer een interessant symposium te organiseren. Wij zullen contact houden met Jong RES over hun voorgestelde RES-voortgangssymposium en hopen in de toekomst vaker met hen samen te werken, om te zorgen dat de stem van jongeren meer een rol gaat spelen in de hedendaagse politiek.
Hele symposium: https://www.youtube.com/watch?v=Rz0kOtCxQTo
Rienk Kuiper: https://youtu.be/bXybh5YsTY4
JongRES: https://youtu.be/ATSrLOuk5c4
Olof van der Gaag: https://youtu.be/sjQBRYlBPIQ
Ferd Crone: https://youtu.be/ITSqgaPme4Q
Annette de Vries: https://youtu.be/sTHFl1nY9Qo
Tijdens het symposium zijn er verschillende vragen gesteld. Deze hebben wij naderhand uitgewerkt. U kunt ze hier teruglezen: Q&A Chat Symposium Landschappelijke inpassing RES
Gedragscodes:
