Na de verkiezingen van 20 maart is het nu tijd om de verschillende mogelijkheden voor coalities te verkennen.
Donderdag 28 maart hadden wij een gesprek met informateur Smits. Op verzoek van Forum voor Democratie (FvD) deed hij een eerste verkenning naar de mogelijkheden om een coalitie te vormen rond FvD. Ofschoon het een prettig gesprek was, werd al snel duidelijk dat een coalitie met FvD voor ons geen optie was. Inhoudelijk was duidelijk dat er onoverbrugbare verschillen bestonden op bijvoorbeeld het gebied van klimaat en energietransitie. Waar de Partij van de Arbeid een voortvarende maar wel sociale aanpak voorstaat, zit FvD strak in de hoek van de klimaatontkenners. Bovendien staat FvD voor een maatschappijbeeld dat niet verenigbaar is met onze Sociaal Democratische waarden. Na alle partijen gesproken te hebben kon de heer Smits niet anders dan concluderen dat er geen stabiele meerderheidscoalitie te vormen was met FvD.
Na deze eerste, mislukte, poging, was het aan GroenLinks, als tweede grote winnaar én tweede partij in Noord-Holland, om het initiatief te nemen. In het duidingsdebat hebben wij al aangegeven dat het ons verstandig lijkt als zij daarbij eerst verkennen in hoeverre een samenwerking met de VVD haalbaar is. De VVD is als derde partij uit de bus gekomen, maar heeft ook negen zetels. Die gesprekken hebben in ieder geval voorlopig voldoende vertrouwen in een succesvolle samenwerking opgeleverd. Daarom zijn sinds 3 april twee nieuwe informateurs aan de slag gegaan. Namens GroenLinks is dat Laura Bromet, lid Tweede Kamer en oud wethouder/raadslid Waterland. Voor de VVD neemt Cornelis Mooij, oud-Gedeputeerde en oud Burgemeester Waterland die taak op zich.
De informateurs hebben alle partijen gevraagd om per brief een aantal vragen te beantwoorden en hun visie op de coalitievorming te geven. Op basis van die brieven worden nu gesprekken gevoerd. Onze brief kunt u hier downloaden: PvdA NH – Brief informateurs informatieproces.
De overige brieven zijn te lezen op: Brieven partijen PS2019
Maandag 8 april hebben Adnan Tekin en Lars Voskuil namens de PvdA met de informateurs gesproken. Het gesprek verliep in een goede, positieve sfeer. De informateurs hadden een aantal verduidelijkende vragen naar aanleiding van onze brief. Die hebben wij beantwoord en op onderdelen onze standpunten nader toegelicht.
Wanneer de informateurs alle partijen gesproken hebben, komen zij met hun verslag. Daarin zullen zij gemotiveerd aangeven welke partijen naar hun mening de beste mogelijkheden hebben om samen een stabiele en robuuste coalitie te gaan vormen. Dat verslag zal worden besproken in een extra openbare Statenvergadering. Wij zijn blij met de transparantie die zij op deze manier aan het proces geven.
Zodra duidelijk is welke partijen samen om tafel gaan, kunnen de echte onderhandelingen over een nieuwe coalitie beginnen. Gelet op de grote opgaven waar wij de komende periode voor staan, zal dat nog niet eenvoudig worden. De energietransitie waarbij de kosten eerlijk verdeeld worden, betaalbare woningbouw, duurzame mobiliteit, versterking van onze natuur en biodiversiteit zijn nog maar een paar onderwerpen waar overeenstemming over zal moeten worden bereikt.
Welke partijen bij de onderhandelingen mogen aanschuiven is nog geenszins duidelijk. Natuurlijk hopen wij daar deel vanuit te kunnen maken. De PvdA is altijd bereid om bestuurlijke verantwoordelijkheid te dragen, mits het coalitieakkoord voldoende van onze sociaal maatschappelijke ambities weerspiegelt en herkenbaar is op onze speerpunten.
