Wat recht is moet krom!
Van lineaire economie naar circulaire economie
Overstappen naar een circulaire economie is een van de manieren om onze klimaatdoelstellingen te behalen. Voor ons sociaaldemocraten is de overstap naar een circulaire economie een belangrijke stap. Het biedt immers veel kansen voor het vergroten van de leefbaarheid van mensen. Het biedt meer kansen op welzijn en welvaart en daarnaast zorgt het voor het tegengaan van klimaatverandering.
De lineaire economie die we na de industriële revolutie hebben ingezet en versneld is er een van grondstoffen gebruiken, daar iets van maken om het vervolgens weg te gooien. We creëren er heel veel afval mee. Dat kan anders. In een circulaire economie wordt ‘afval’ weer een nieuwe grondstof. Hergebruik maakt van het ‘afval’ een kostbaar goed. Zo ontstaat een kringloop waarin (bijna) niks verloren gaat.
Circulariteit is er op verschillende niveaus. Soms gaat het om het minder gebruiken van bepaalde stoffen of producten. Ook het herontwerpen of hergebruiken van bestaande producten of stoffen maakt er onderdeel van uit. De vorige Statenperiode is er een start gemaakt met het stimuleren van de omschakeling naar een circulaire economie in Noord-Holland. We hebben toen met elkaar afgesproken welke rol de Provincie hierin kan, of moet spelen. De PvdA Noord-Holland ziet de circulaire economie als de toekomst. De komende periode willen wij dat er nog meer ambitie wordt getoond en dat er meer vaart mee gemaakt wordt.
De omschakeling naar een circulaire economie doen we samen. De Provincie is natuurlijk maar een klein onderdeel in een veel groter geheel. Op alle fronten moet deze verandering plaatsvinden om echt succesvol te zijn. Dat betekent echter niet dat er voor de Provincie geen belangrijke rol is weggelegd. De transitie naar een circulaire economie is niet alleen goed voor ons allen, het biedt ook ruimte voor heel veel nieuwe banen. Deze zijn hard nodig, want de arbeidsmarkt verandert snel. Door digitalisering en innovatie verdwijnen veel ‘oude’ banen, bijvoorbeeld in de maak-industrie.
Het voordeel van een circulaire economie is dat we veel minder afhankelijk worden van schaarse grondstoffen. Daarnaast is het belangrijk om niet alleen te kijken naar het eindproduct, maar naar het hele proces van grondstot tot het uiteindelijke product. Denk bijvoorbeeld aan het gebruiken van bouwafval om nieuwe bakstenen te maken. Of het hergebruiken van oude kleding om er nieuwe kleding van te maken. Doordat we afval gaan bekijken als product kunnen we er veel meer uithalen. Door al bij de fabricage rekening te houden met hergebruik, kunnen we steeds meer ‘demonteren’ en hergebruiken in plaats van weggooien.
Afgelopen commissievergadering lag een discussienota van Gedeputeerde Staten voor om input te geven op de focus en richting voor het Actieplan Circulaire Economie 2021-2025. Het stuk was nog niet echt concreet. Het ging over de kansen die we zien, op basis van wat er afgelopen jaren is geleerd over het onderwerp.
Onze fractie vindt het erg belangrijk dat we de ambities hoog inzetten. We zullen echt stappen moeten zetten op dit terrein, lef tonen. Natuurlijk speelt ook hier de coronacrisis mee. Veel bedrijven lijden hieronder. De circulaire economie begint echter al bij ons thuis, bijvoorbeeld door afval te scheiden. Om echte verandering te bereiken en er een succes van te maken, hebben we ook de producenten van de producten die wij gebruiken erbij nodig. Zonder inzet van de startups, het MKB én de grote bedrijven gaan we het niet redden.
De Provincie moet haar rol pakken als verbinder, aanjager en kennismakelaar. Er liggen veel kansen in onze regio. Vanuit de MRA gebeurt al veel, maar laten we ook zeker de kansen in de Kop van Noord-Holland niet vergeten. Daarbij vinden wij het belangrijk om ruimte te bieden aan eigen initiatieven van onderop. Denk aan initiatieven waar verschillende bedrijfstakken met elkaar samenwerken en het “afval” van de één, een grondstof kan zijn voor de ander. Hier horen regels niet te knellen maar de samenwerking juist te vereenvoudigen. Of denk aan bedrijven die willen innoveren, maar aan het begin een financiële bijdrage of aanvullende kennis nodig hebben. Bij alles is heldere communicatie én het goede voorbeeld geven erg belangrijk.
Voor onze fractie zijn deze ambities erg belangrijk.Wij hebben in de Provincie afgesproken dat wij in 2030 voor de helft circulair zijn.. Dat is nog maar 9 jaar en voor zo’n grote verandering is dat maar heel kort. Wat ons betreft moet de Provincie de omschakeling ondersteunen door:
- Faciliteren van bedrijfsleven om te innoveren en het ondersteunen om nieuwe technieken uit te proberen.
- Knellende regelgeving aanpassen, maar wel binnen grenzen.
- Investeren in de samenwerking tussen alle overheidslagen, het bedrijfsleven en het onderwijs.
- Als Provincie het goede voorbeeld geven door zelf circulair in te kopen.
- Binnen het aanbestedingsbeleid circulariteit zoveel mogelijk als voorwaarde opnemen.
- De grondstoffen stromen binnen de provincie circulair te krijgen door partijen met elkaar in contact te brengen.
Gedeputeerde Staten gaat de komende periode met verschillende partijen in gesprek om tezamen een actieagenda te maken. Eind 2020 komt deze actieagenda bij ons terug in de commissie. De PvdA rekent erop dat het stuk een grote ambitie en heldere visie uitstraalt. We begrijpen dat dit allemaal nieuw is. We moeten het voor een belangrijk deel leren door het gewoon te doen. Met vallen en opstaan komen we een stuk verder dan door stil te blijven staan. Wij zien goede kansen om echt duurzaam door te pakken in Noord-Holland.
Wij beoordelen de Actieagenda op ambitieniveau, hoe we het voor elkaar gaan krijgen en hoe het betaalbaar blijft voor iedereen. Wat ons betreft Zeker zijn van een schone toekomst, in een circulaire economie, daar hebben onze inwoners recht op.
