Verslag regiodag luchtkwaliteit en duurzame energie
Op 27 september jongstleden vond een drukbezochte themabijeenkomst van de PvdA Noord-Holland over de aanpak van de luchtkwaliteit en meer opwekking van duurzame energie in gemeenten plaats. Onder leiding van dagvoorzitter Jeroen Nobel, oud-wethouder voor de PvdA in de Haarlemmermeer, ontstond een boeiende discussie met de zaal. Een verslag.
Lokale energiecoöperaties – de toekomst?
Het opwekken van schone energie in de eigen regio krijgt terecht steeds meer aandacht, zo stelt Jurgen van der Heijden in zijn inleiding. Schone energie zorgt er niet alleen voor dat CO2-uitstoot verminderd wordt; het in Nederland opwekken van schone energie maakt Nederland ook nog eens veel minder afhankelijk van – vaak vervuilende – energie uit politiek minder stabiele landen. Jurgen van der Heijden ondersteunt en begeleidt initiatieven van burgers en buurtcoöperaties die duurzame energie opwekken. Het aantal particuliere initiatieven is in Noord-Holland de laatste jaren snel toegenomen. Vaak wordt samengewerkt met professionals, zoals installateurs. Sommige gemeenten in Noord-Holland stimuleren dergelijke initiatieven, door bijvoorbeeld klant te worden van de buurtcoöperaties (energie af te nemen) of door grond beschikbaar te stellen. Helaas zijn er ook gemeenten waar geen sprake is van samenwerking met de buurtcoöperaties. Zij kiezen voor ‘icoonprojecten’ op het terrein van duurzame energie waar geen burgers bij worden betrokken.
Van der Heijden vindt dat het opwekken van duurzame energie op lokaal niveau een volgende ontwikkelingsslag moet maken. Het kan nog professioneler, de landelijke regelgeving op het gebied van energielevering kan eenvoudiger en woningcorporaties moeten veel meer samenwerken met hun huurders bij energiebesparing en -opwekking. In de discussie werden goede voorbeelden genoemd van schone energie opwekking op scholen in Haarlem en bij de rioolzuivering in Heiloo. Het betoog van Van der Heijden wordt afgesloten met de aanbeveling om als burger vooral te kiezen voor ‘makkelijke’ projecten die snel resultaat opleveren. Verder zou het heel goed zijn wanneer de PvdA Statenfractie het initiatief zou nemen om tot Provinciaal Energieakkoord te komen, waarin een groot aantal partijen (maatschappelijke organisaties, gemeenten en bedrijven) afspreekt om in 2020 te komen tot opwekking van 14 % schone energie in de provincie.
Tata Steel en duurzaamheid, hoe gaat dat samen?
De tweede inleider was Hans van den Berg, directeur Iron & Steel van Tata Steel in Beverwijk. Hij gaf een zeer boeiende presentatie over de bedrijfsvoering van Tata Steel. Het bedrijf is er de laatste jaren in geslaagd om het energieverbruik voor de productie van staal enorm naar beneden te brengen. Dit is onder andere gerealiseerd door de restwarmte goed te gebruiken. In de nabije toekomst zullen er meer zonnepanelen worden geplaatst waardoor er meer schone energie opgewekt wordt.
Het bedrijf realiseert zich dat de uitstoot van fijnstof voor de bewoners in de directe omgeving, zoals in Wijk aan Zee, niet prettig is. Met het aanbrengen van doekfilters is in 2013 de uitstoot van fijnstof met 11 % gedaald. Tata Steel staat voor een duurzame bedrijfsvoering en wil de negatieve impact van het bedrijf op de omgeving minimaliseren, aldus Van den Berg. In dit verband is hij heel positief over de milieudialoog IJmond die in de afgelopen periode is gestart door milieugedeputeerde Tjeerd Talsma. Mede hierdoor is er een goed en open gesprek met de omgeving tot stand gekomen. Klachten over hinder, stank en geluidsoverlast worden nu sneller opgepakt. Tata Steel wil in de toekomst naar een nog duurzamere bedrijfsvoering. Van den Berg merkt hierbij wel op dat het bedrijf moet concurreren met bedrijven uit landen waar minder strenge milieuregels zijn.
Betere luchtkwaliteit: 80 km/u en een smogalarm
Hierna gaf PvdA-Statenlid Gohdar Massom een kernachtige inleiding over de luchtkwaliteit rondom de ringweg A10 bij Amsterdam West. De luchtkwaliteit daar behoort tot een van de slechtste van Europa. Van de directe omwonenden is de levensduur 79 dagen korter dan elders in de stad. Veel bewoners langs de weg kwamen daarom in 2013 terecht in verzet tegen de verhoging van de maximaal snelheid tot 100 km/u. Kasper Donker, Amsterdammer wiens zoon naar een basisschool gaat die langs de A10 ligt, vertelt over hoe hij in actie is gekomen. De witte lakens die bewoners aan hun balkons hadden gehangen waren binnen twee weken zwart door het roet van de auto’s. Met deze gegevens is het de gemeente Amsterdam en Milieudefensie gelukt om via een rechtszaak de maximumsnelheid terug te brengen naar 80 km/u. Gohdar Massom vertelt dat de Pvda Statenfractie samen met de bewoners uit Beverwijk, Velzen en Heemskerk in actie wil komen om de snelheid op de A22 naar 80 km/u te brengen. Verder wordt er gewerkt aan een voorstel om bij de A10 Amsterdam Oost om de automobilisten langzamer te laten rijden wanneer de luchtkwaliteit te slecht is – het zogenoemde smogalarm. Dat kan door op de matrixborden boven de weg aan te geven dat auto’s langzamer moeten gaan rijden.
Milieugedeputeerde Talsma: meer milieudialogen
Laatste spreker was PvdA milieugedeputeerde Tjeerd Talsma. Hij gaf aan dat het bijzonder goed was dat de directeur van Tata Steel op deze PvdA bijeenkomst was. Wat betreft het milieubeleid van de provincie is hij nog lang niet tevreden. In het nieuwe milieubeleidsplan dat binnenkort voorligt aan Provinciale Staten kiest hij er dan ook voor om nog meer in te zetten op het opwekken van schone energie en het hanteren van de milieunormen die op Europees niveau zijn vastgesteld. Dus geen strengere normen zoals de VVD Statenfractie in de Staten suggereert. Verder gaat hij zich hard maken voor meer milieudialogen zoals die in de IJmond. In dergelijke dialogen is het zaak om de bedrijven, gemeenten uit te dagen om te werken aan de hand van een SER ladder voor de luchtkwaliteit. Dit betekent dat iedereen de norm moet halen, maar dat je ook als koploper kunt kiezen voor een hogere, gezondere norm.
